Marek wrócił pewnego dnia do domu i znalazł w skrzynce pocztowej list z banku. Otworzył kopertę i zobaczył wezwanie do zapłaty raty kredytu, którego nigdy nie brał. Sprawdził dane – wszystko się zgadzało. Jego imię, nazwisko, adres. Tylko że Marek nie podpisywał żadnej umowy kredytowej.
Zapytał żonę, czy wie coś na ten temat. Przyznała, że wzięła kredyt na remont kuchni. „Bank powiedział, że nie potrzebuję Twojej zgody” – dodała.
Marek zaczął się zastanawiać – czy rzeczywiście kredyt zaciągnięty przez jego żonę bez jego wiedzy może obciążać również jego? Czy w małżeństwie jeden współmałżonek może swobodnie zaciągać zobowiązania?
Podobne pytania pojawiają się w różnych sytuacjach. Planujesz kupno samochodu, ale bank odrzuca Twój wniosek o kredyt, bo okazuje się, że bez zgody współmałżonka nie masz szans na jego uzyskanie. Skoro to Ty zarabiasz i będziesz spłacać zobowiązanie, dlaczego wymagana jest zgoda drugiej strony?
Zastanawiasz się, jak wygląda odpowiedzialność za kredyty w małżeństwie. Czy zobowiązania jednego z małżonków automatycznie stają się długami drugiego? Czy bank może udzielić kredytu bez wiedzy współmałżonka? Kiedy wystarczy indywidualna zdolność kredytowa, a kiedy konieczna jest zgoda obojga?
Intercyza często postrzegana jest jako sposób na uniknięcie problemów finansowych wynikających z działań współmałżonka. Czy faktycznie chroni przed długami drugiej osoby?
Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule. Wyjaśniam, jakie masz prawa i obowiązki w przypadku kredytów w małżeństwie. Dowiedz się, kiedy zgoda współmałżonka jest konieczna i na co musisz uważać, aby uniknąć problemów finansowych w małżeństwie.
Jeśli masz pytania skontaktuj się ze mną telefonicznie lub mailowo.
Czy w małżeństwie można swobodnie zaciągać kredyty?
To zależy od ustroju majątkowego, jaki obowiązuje w waszym małżeństwie.
W Polsce, jeśli nie podpisaliście intercyzy, domyślnie funkcjonuje wspólność majątkowa, co oznacza, że większość majątku zgromadzonego po ślubie należy do was obojga.
W takiej sytuacji swoboda w zaciąganiu kredytów jest ograniczona, zwłaszcza w przypadku większych zobowiązań.
Czy kredyty dotyczące codziennych wydatków wymagają zgody współmałżonka?
Nie, w większości przypadków zgoda współmałżonka nie jest wymagana.
Jeśli Twój małżonek chce kupić sprzęt AGD, RTV, meble lub zaciągnąć drobną pożyczkę na bieżące potrzeby, bank ocenia jedynie zdolność kredytową osoby składającej wniosek.
Takie zobowiązania mieszczą się w zakresie zwykłego zarządu majątkiem wspólnym, dlatego formalna zgoda drugiej strony – czyli Twoja – nie jest konieczna.
Czy kredyt o niewielkiej wartości można wziąć bez zgody współmałżonka?
Tak, możesz wziąć kredyt o niewielkiej wartości bez zgody swojego współmałżonka, ale tylko w określonych granicach.
Prawo i praktyka bankowa uznają, że zobowiązania związane z bieżącymi potrzebami życia codziennego – na przykład zakup sprzętu AGD, mebli czy drobnych usług – mieszczą się w zakresie zwykłego zarządu majątkiem wspólnym.
W takiej sytuacji bank analizuje wyłącznie Twoją zdolność kredytową, a zgoda drugiej strony nie jest wymagana.
To, co uznaje się za „niewielką wartość”, zależy od polityki banku, ale w większości przypadków mówimy o kredytach do 5 000 – 30 000 zł. Oczywiście, im wyższa kwota, tym większa szansa, że bank poprosi o zgodę współmałżonka, zwłaszcza jeśli zobowiązanie miałoby wpłynąć na wspólną sytuację finansową.
Ważne jest jednak, żebyś miał/miała świadomość, że jeśli kredyt zostanie przeznaczony na potrzeby rodziny, a Ty przestaniesz go spłacać, Twój współmałżonek może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za dług – nawet jeśli formalnie nie wyrażał na niego zgody.
Kiedy zgoda współmałżonka na kredyt jest obowiązkowa?
To bardzo dobre pytanie, bo wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że sytuacja zależy od kilku kluczowych czynników. Jeśli masz wspólność majątkową, to w przypadku większych zobowiązań bank będzie wymagał zgody Twojego współmałżonka. Najczęściej dotyczy to kredytów hipotecznych, gdzie zabezpieczeniem jest nieruchomość należąca do was obojga.
W takiej sytuacji bank nie udzieli finansowania bez podpisu drugiej strony, bo zobowiązanie bezpośrednio wpływa na majątek wspólny.
Podobnie jest przy wysokich kredytach gotówkowych – tutaj bank może, ale nie zawsze musi wymagać zgody małżonka.
Wszystko zależy od wysokości kwoty i polityki danej instytucji.
Generalnie, jeśli kredyt przekracza pewien próg i jego spłata mogłaby zagrozić waszej wspólnej stabilności finansowej, bank zabezpiecza się, żądając współodpowiedzialności drugiej strony.
Natomiast jeśli macie intercyzę, czyli rozdzielność majątkową, sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Wtedy możesz zaciągać kredyty samodzielnie, bo każda ze stron odpowiada wyłącznie za swoje zobowiązania. Bank w takim przypadku nie wymaga zgody współmałżonka, ponieważ wasze finanse są rozdzielone prawnie.
Podsumowując – jeśli masz wspólność majątkową i kredyt dotyczy dużej kwoty lub jest zabezpieczony na majątku wspólnym, zgoda drugiej strony jest obowiązkowa. Przy drobniejszych zobowiązaniach decyzję możesz podjąć samodzielnie, ale warto pamiętać, że nawet jeśli formalnie zgoda nie jest wymagana, dług może pośrednio wpłynąć na waszą sytuację finansową.
Czy możesz pożyczyć większą kwotę od znajomego bez zgody małżonka?
To zależy od Twojej sytuacji majątkowej.
Jeśli masz wspólność majątkową, musisz liczyć się z tym, że pożyczenie większej sumy pieniędzy od znajomego bez zgody współmałżonka może mieć poważne konsekwencje prawne i finansowe.
Jeśli kwota jest niewielka i mieści się w zakresie zwykłego zarządu majątkiem wspólnym, banki i prawo nie wymagają zgody współmałżonka.
Jednak w przypadku większych sum sytuacja się komplikuje.
Co to oznacza dla Ciebie? Jeśli pożyczysz znaczną kwotę od znajomego bez zgody współmałżonka Twój znajomy może dochodzić zwrotu tylko z Twojego majątku osobistego, a nie z majątku wspólnego. Taka umowa przy większej kwocie może być także uznana za nieważną.
Jeśli natomiast macie rozdzielność majątkową (intercyzę), sprawa jest prostsza. Możesz samodzielnie pożyczać pieniądze bez konieczności uzyskania zgody współmałżonka. Wtedy jednak pełna odpowiedzialność za dług spada wyłącznie na Ciebie – jeśli nie oddasz pieniędzy, Twój znajomy będzie mógł dochodzić zwrotu z Twojego majątku, ale nie ma prawa sięgnąć po majątek współmałżonka.
Podsumowując – jeśli masz wspólność majątkową i pożyczysz dużą kwotę bez zgody współmałżonka, ryzykujesz, że w razie sporu umowa zostanie uznana za nieważną, a dług będziesz musiał spłacić z własnych środków. Jeśli masz intercyzę, możesz działać samodzielnie, ale musisz być przygotowany na pełną odpowiedzialność za zobowiązanie. Zanim zdecydujesz się na taki krok, zastanów się, czy jesteś gotów na konsekwencje – zarówno wobec pożyczkodawcy, jak i swojego małżonka.
Czy kredyt na firmę wymaga zgody współmałżonka?
Zaciągnięcie kredytu na firmę bez zgody współmałżonka zależy od ustroju majątkowego panującego w Waszym małżeństwie.
Jeśli posiadacie rozdzielność majątkową, możesz samodzielnie zaciągać zobowiązania związane z działalnością gospodarczą, ponieważ każde z Was zarządza swoim majątkiem osobno.
Natomiast w przypadku wspólności majątkowej sytuacja jest bardziej złożona.
Prawo nie wymaga zgody współmałżonka na zaciągnięcie kredytu firmowego, jednak brak takiej zgody może ograniczyć odpowiedzialność wierzyciela do majątku osobistego dłużnika oraz składników przedsiębiorstwa.
Oznacza to, że wierzyciel nie będzie mógł dochodzić roszczeń z majątku wspólnego małżonków.
W praktyce banki często wymagają zgody współmałżonka przy udzielaniu kredytów na działalność gospodarczą, zwłaszcza jeśli zabezpieczeniem mają być składniki majątku wspólnego. Ma to na celu umożliwienie bankowi dochodzenia roszczeń również z majątku wspólnego w przypadku niewywiązania się z zobowiązań.
Podsumowując, choć prawo nie zawsze wymaga zgody współmałżonka na zaciągnięcie kredytu firmowego, w praktyce banki mogą jej oczekiwać, zwłaszcza przy większych kwotach lub gdy zabezpieczenie obejmuje majątek wspólny.
Zanim zaciągniesz taki kredyt skonsultuj to ze mną lub innym radcą prawnym.
Jak wygląda odpowiedzialność za kredyt zaciągnięty bez zgody współmałżonka? Czy taki kredyt będzie zawsze ważny?
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że kredyt zaciągnięty przez jednego z małżonków bez zgody drugiego nie zawsze jest ważny.
Jeśli Twój współmałżonek wziął kredyt bez Twojej wiedzy i zgody, a macie wspólność majątkową, to kluczowe jest to, na co te pieniądze zostały przeznaczone.
Jeśli kredyt dotyczy zwykłych potrzeb rodziny – czyli np. czynszu, rachunków, jedzenia, leczenia czy niezbędnego wyposażenia domu – wtedy bank ma prawo żądać jego spłaty od was obojga. Umowa kredytowa będzie ważna, nawet jeśli nie wiedziałeś/wiedziałaś o jej zawarciu.
Natomiast jeśli kredyt został zaciągnięty na inne cele, np. na inwestycję, zakup samochodu, działalność gospodarczą lub osobiste wydatki współmałżonka, a nie wyraziłeś/wyraziłaś na to zgody, to taka umowa może być podważona.
Co więcej, jeśli masz rozdzielność majątkową (intercyzę), to kredyt jest w pełni sprawą Twojego współmałżonka i bank nie może dochodzić spłaty z Twojego majątku.
Podsumowując: czy kredyt zaciągnięty bez zgody współmałżonka jest zawsze ważny? Nie, to zależy. Jeśli dotyczy codziennych wydatków, umowa jest ważna i możecie za nią odpowiadać wspólnie.
Jeśli jednak przekracza zwykły zarząd majątkiem wspólnym, a zgody nie było – masz podstawy, by podważyć jego skuteczność w odniesieniu do majątku wspólnego. W takiej sytuacji bank może dochodzić spłaty tylko od osoby, która podpisała umowę.
Czy intercyza wpływa na możliwość samodzielnego zaciągania kredytów?
Tak, intercyza ma ogromny wpływ na możliwość samodzielnego zaciągania kredytów.
Jeśli przed lub w trakcie małżeństwa zdecydowałaś/eś się na ustanowienie rozdzielności majątkowej, to każde z Was zarządza swoim majątkiem całkowicie niezależnie.
Oznacza to, że możesz zaciągać kredyty i pożyczki bez konieczności uzyskiwania zgody współmałżonka – bank nie będzie go w ogóle brał pod uwagę ani przy ocenie zdolności kredytowej, ani jako współodpowiedzialnego za zobowiązanie.
Natomiast jeśli intercyzy nie ma, a obowiązuje wspólność majątkowa, to w przypadku większych kredytów (np. hipotecznych) bank zazwyczaj wymaga zgody współmałżonka.
Dlaczego?
Ponieważ w małżeństwie bez intercyzy większość majątku należy do obojga małżonków, a więc zadłużenie jednego może wpłynąć na sytuację finansową drugiego.
Podsumowując, jeśli masz intercyzę, możesz swobodnie zaciągać kredyty, ale jednocześnie bierzesz na siebie pełną odpowiedzialność za ich spłatę – współmałżonek nie ponosi za nie żadnych konsekwencji, a bank nie może dochodzić roszczeń z jego majątku.
Jeśli intercyzy nie ma, to w przypadku większych zobowiązań potrzebna będzie jego zgoda, a w niektórych sytuacjach kredyt może obciążać również ciebie, nawet jeśli nie brałaś/eś go osobiście.
Podsumowanie: Jak uniknąć problemów finansowych w małżeństwie?
Zaciąganie kredytów w małżeństwie może być zarówno szansą na realizację wspólnych planów, jak i źródłem problemów, jeśli nie znamy zasad odpowiedzialności za zobowiązania finansowe.
Aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji, pamiętaj o kilku kluczowych zasadach:
- Znajomość ustroju majątkowego – jeśli masz wspólność majątkową, duże kredyty i zobowiązania mogą wymagać zgody współmałżonka, a część długów może obciążać was oboje. Jeśli masz intercyzę, możesz działać samodzielnie, ale również ponosisz pełną odpowiedzialność za kredyty, które zaciągasz.
- Świadomość, które zobowiązania są wspólne – kredyty na codzienne potrzeby rodziny mogą obciążać oboje małżonków, nawet jeśli formalnie zaciągnęła je tylko jedna osoba. Natomiast kredyty na cele osobiste (np. inwestycje, działalność gospodarczą) wymagają zgody drugiej strony, jeśli mają obciążać majątek wspólny.
- Zabezpieczenie majątku – jeśli obawiasz się konsekwencji nieprzemyślanych decyzji finansowych drugiej strony, warto rozważyć intercyzę lub ustalenie zasad zarządzania finansami wspólnie, np. przez spisanie umowy między małżonkami.
- Sprawdzanie umów kredytowych – przed podpisaniem jakiegokolwiek zobowiązania warto dokładnie przeanalizować jego skutki prawne. Jeśli masz wątpliwości, czy kredyt wymaga zgody współmałżonka, skonsultuj się ze mną lub innym radcą prawnym.
- Dbanie o otwartą komunikację – wiele problemów finansowych w małżeństwie wynika z braku rozmów o pieniądzach. Regularne ustalanie wspólnych celów finansowych, przejrzystość w wydatkach i świadome planowanie zobowiązań pomoże uniknąć konfliktów i nieprzewidzianych problemów.
Podsumowując, znajomość zasad odpowiedzialności za kredyty w małżeństwie jest kluczowa, by uniknąć ryzyka finansowego.
Jeśli planujesz zaciągnąć większy kredyt, zastanów się, czy wymaga on zgody współmałżonka i jak wpłynie na waszą sytuację finansową. Przemyślane podejście do zobowiązań to najlepszy sposób na zabezpieczenie siebie i swojej rodziny przed niechcianymi długami.
Jeśli masz pytania skontaktuj się ze mną.
Kinga Stanikowska-Jóźwiak
Radca prawny
Zdjęcia: Miquel Parera, Christin Hume, Mikhail Nilov
***
Rozwód z narcyzem – jak przetrwać i wygrać?
Jesteś w związku z narcyzem?
A może właśnie planujesz rozwód i zastanawiasz się, jak przetrwać tę emocjonalną burzę?
Narcyz to nie tylko osoba o wybujałym ego – to mistrz manipulacji, który zrobi wszystko, by zachować kontrolę nad tobą, nawet po rozstaniu.
Narcyz nie ma płci, wieku ani rasy. To osobowość, której świat kręci się wokół własnej wyjątkowości. Często brak mu empatii, a każda relacja to dla niego gra, w której musi być zwycięzcą. Kiedy ta gra dotyczy rozwodu, możesz spodziewać się trudnej walki pełnej manipulacji, oskarżeń i psychicznych gierek [Czytaj dalej…]
