Jak przebiega rozliczenie majątku po zakończeniu związku nieformalnego?
Model związku nieformalnego, często nazywanego związkiem partnerskim lub konkubinatem, staje się coraz popularniejszy w Polsce.
Żyją w nim zarówno pary, które wybrały taki model na stałe, jak i osoby planujące zawarcie małżeństwa, a także osoby, które nie mają możliwości legalnego zawarcia związku małżeńskiego, np. z uwagi na przedłużające się formalności rozwodowe któregokolwiek z osób budujących związek czy z uwagi na brak równości małżeńskiej dla par LGBTQ+.
Rozliczenie w związku nieformalnym nie musi oznaczać zakończenia związku. Może zostać przeprowadzone na każdym etapie jego trwania, w zależności od potrzeb osób go budujących.
Rozliczenie w związku nieformalnym nie jest opisane wprost w przepisach kodeksu cywilnego.
Dlatego przy podziale majątku, należy odwołać się pomocniczo do przepisów o współwłasności, bezpodstawnym wzbogaceniu, a także do innych instytucji prawa cywilnego. Pamiętaj – nie musisz wiedzieć, na jakiej podstawie chcesz rozliczyć poniesione w związku nieformalnym nakłady.
Każda sytuacja jest inna, dlatego warto skonsultować się z adwokatem lub radcą prawnym, który pomoże w prawidłowym zrozumieniu swoich praw i obowiązków.
Co wyróżnia związek nieformalny od małżeństwa? Przede wszystkim brak wspólności majątkowej.
W przeciwieństwie do małżeństwa, w związku nieformalnym nie ma domyślnej wspólności majątkowej.
Każda z osób partnerskich jest właścicielem tego, co nabyła na własność, chyba że zdecyduje się na wspólne nabycie majątku z drugą osobą.
W przypadku sporu przy rozliczeniu możliwe, że zajdzie konieczność udowodnienia swoje prawa do poszczególnych składników majątku.
Dlatego tak ważne jest udokumentowanie zakupu.
Pamiętaj, że większe i ważniejsze zakupy lepiej jest dokonywać przez internet, płacąc kartą czy zbierając umowy, rachunki i paragony (które też lepiej od razu zarchiwizować także w formie cyfrowej, ponieważ inaczej mogą wyblaknąć lub zaginąć).
Jakie prawa i obowiązki przysługują partnerom w przypadku wspólnego majątku?
- Podział zgodnie z wkładem: Jeśli osoby partnerskie wspólnie inwestowały w majątek, podział powinien odzwierciedlać ich rzeczywisty wkład finansowy lub wkład pracy, jeśli przyczynił się do zwiększenia wartości majątku.
- Prawo do zwrotu inwestycji: Osoba, która inwestowała własne środki w majątek drugiej osoby partnerskiej (np. budowa domu na działce drugiej osoby, remont mieszkania drugiej osoby, zakup nowych mebli), może domagać się zwrotu tych nakładów.
- Wejście w prawa najemcy lokalu: Jeżeli tylko jedna z osób partnerskich jest właścicielem mieszkania, druga osoba może mieć prawa najemcy, jeżeli były spełnione odpowiednie warunki najmu, nawet ustnego. Oznacza to, że w przypadku kłótni czy zakończenia związku nie możesz zostać faktycznie wyrzucona z mieszkania na bruk.
- Rozliczenie długów: Jeśli osoby partnerskie zaciągnęły wspólne zobowiązania finansowe (np. kredyt), są oni zobowiązani do ich spłaty. Rozliczenie długów powinno być dokonane proporcjonalnie do korzyści, jakie każda ze stron miała z zaciągnięcia długu.
Rozliczenie majątku po zakończeniu związku nieformalnego — dlaczego warto spisać umowę?
Jeśli prowadzicie wspólne przedsięwzięcie, inwestując np. w nieruchomości czy w działalność gospodarczą drugiej osoby, warto sporządzić odpowiednią umowę.
Unikniecie w ten sposób potencjalnych problemów prawnych związanych z rozliczeniem nakładów lub wspólnych inwestycji.
Taka umowa może być pomocna nie tylko w przypadku konfliktu, ale również przy planowaniu długoterminowych inwestycji.
Pamiętaj, że każda sytuacja związana z rozliczeniem majątku po zakończeniu związku nieformalnego jest inna.
Jeśli potrzebujesz porady lub pomocy przy sporządzeniu odpowiednich umów, skontaktuj się ze mną. Pomogę Ci zrozumieć Twoje prawa oraz zabezpieczyć Twoje interesy.
Katarzyna Wojs
adwokat
Zdjęcie: Pawel Czerwinski
***
Ochrona prawna osób w związku partnerskim – jak się zabezpieczyć prawnie i majątkowo?
Ochrona prawna osób w związku partnerskim.
Obecnie coraz więcej osób żyje w związkach nieformalnych, które nazywamy również związkami partnerskimi, związkami kohabitacyjnymi lub konkubinatami. Wynika to z różnych powodów – dla części osób jest to decyzja podyktowana osobistymi preferencjami, chęcią lepszego poznania osoby partnerskiej [Czytaj dalej…]
