Jak dostać wysokie alimenty na dziecko? Bo dziecko ma realne potrzeby, a drugi rodzic ma możliwości, by je sfinansować

Jak dostać wysokie alimenty na dziecko w sytuacji, gdy dziecko ma realne potrzeby, a drugi rodzic ma możliwości, aby je sfinansować?

Kasia jeszcze kilka miesięcy temu nie sądziła, że będzie musiała sama udźwignąć całą odpowiedzialność za wychowanie swojego pięcioletniego synka. Po rozstaniu z partnerem wszystko się zmieniło – to ona musiała zadbać o każdy szczegół: przedszkole, lekarstwa na alergię, składki klasowe, ubrania, jedzenie, zajęcia dodatkowe.

Złożyła pozew o alimenty, bo wiedziała, że sama nie da rady utrzymać dziecka na takim poziomie, jaki chciałaby mu zapewnić. Nie luksusowym – po prostu bezpiecznym, stabilnym, godnym. Ale szybko zorientowała się, że jej były partner nie zamierza tego ułatwić. Oficjalnie nagle „nie miał pracy”, „firma przestała przynosić zyski” i „żyje skromnie”.

Tyle że zdjęcia z wakacji w Dubaju, nowy zegarek i samochód, który zmienia co sezon – mówiły coś zupełnie innego.

Dlaczego Kasia potrzebuje wysokich alimentów? Bo jej dziecko ma realne, usprawiedliwione potrzeby – zdrowotne, edukacyjne i rozwojowe. Potrzebuje wsparcia nie tylko w podstawach, ale i w tym, co pomoże mu się rozwijać: języki obce, zajęcia sportowe, czasem prywatna wizyta u specjalisty, kiedy NFZ nie działa wystarczająco szybko.

Dlaczego on powinien płacić? Bo ma ku temu możliwości zarobkowe i majątkowe – nawet jeśli oficjalnie przedstawia się jako „człowiek bez dochodów”. Sąd nie patrzy tylko na to, ile ktoś zarabia na papierze, ale także na to, ile mógłby zarabiać, gdyby naprawdę chciał wykorzystać swoje kwalifikacje, doświadczenie i dostępne zasoby.

Jeśli jesteś w podobnej sytuacji – w której to Ty codziennie troszczysz się o dziecko, a drugi rodzic unika odpowiedzialności – ten artykuł pomoże Ci się przygotować. Dowiesz się, jak pokazać sądowi prawdziwy obraz sytuacji i uzyskać takie alimenty, które rzeczywiście odpowiadają potrzebom Twojego dziecka.

Jeśli masz pytania do tego artykułu zapraszam Cię do kontaktu ze mną – chętnie odpowiem.

Co to są usprawiedliwione potrzeby dziecka?

Usprawiedliwione potrzeby dziecka to wszystkie takie potrzeby, które są uzasadnione i rzeczywiście potrzebne do jego prawidłowego funkcjonowania i rozwoju.

Chodzi tu o to, co Twoje dziecko musi mieć, żeby mogło zdrowo się rozwijać – fizycznie, psychicznie i społecznie – na podobnym poziomie jak inne dzieci w jego wieku.

Do usprawiedliwionych potrzeb można zaliczyć między innymi:

• wydatki na jedzenie i napoje,
• ubrania i obuwie,
• środki higieny,
• podręczniki i przybory szkolne,
• koszty nauki (np. opłaty za szkołę, korepetycje, zajęcia dodatkowe),
• leczenie i opieka medyczna (również prywatna),
• koszty transportu (np. do szkoły, na wizyty lekarskie),
• zajęcia sportowe, rekreacyjne, wycieczki szkolne,
• dostęp do Internetu i telefonu, jeśli są potrzebne do nauki lub kontaktu z rodziną.

Dlaczego te potrzeby są ważne w sprawie o alimenty?

Wysokość alimentów zależy od tego, jakie potrzeby Twojego dziecka zostaną przedstawione sądowi i w jakiej wysokości. Im lepiej zostaną one przez Ciebie udokumentowane, tym większa szansa na zasądzenie wyższej kwoty.

Jak możesz przygotować się do sprawy?

Przed złożeniem pozwu usiądź i na spokojnie przeanalizuj wszystkie miesięczne koszty utrzymania dziecka. Następnie należy przygotuj dokładne zestawienie tych wydatków – najlepiej w formie listy lub tabeli – wraz z dowodami (fakturami, potwierdzeniami przelewów). Powinnaś/eś uwzględnić również drobne koszty, bo łącznie mogą one znacząco wpłynąć na końcową sumę.

Wzór – przykładowe zestawienie miesięcznych kosztów utrzymania dziecka

RAZEM miesięcznie: 4 000 zł

Czy inflacja wpływa na wysokość alimentów?

Tak. Inflacja powoduje wzrost cen, czyli za te same pieniądze można kupić mniej niż wcześniej. Dotyczy to jedzenia, ubrań, leków, zajęć dodatkowych – czyli wszystkiego, co składa się na utrzymanie dziecka.

W tym artykule napisałam: „Czy alimenty podlegają automatycznej waloryzacji? Czy dostanę alimenty natychmiastowe?” napisałam ci ze alimenty nie podlegają automatycznej waloryzacji.

Ale jeśli alimenty zostały ustalone kilka lat temu, to dziś mogą być niewystarczające.

W takiej sytuacji możesz wystąpić do sądu z wnioskiem o podwyższenie alimentów.

Trzeba wtedy wykazać, że koszty utrzymania dziecka wzrosły przez inflację.

Co musisz przygotować?

• aktualne zestawienie kosztów utrzymania dziecka (możesz użyć tej tabeli, którą wcześniej stworzyła/eś),
• porównanie cen „kiedyś” i „teraz” (np. sprzed 2–3 lat),
• dowody na aktualne wydatki dziecka.

Wzór: żądania podwyższenia alimentów i uzasadnienia

Jak możesz sformułować żądanie?

Np. w ten sposób:

„Wnoszę o podwyższenie alimentów zasądzonych na rzecz małoletniego/małoletniej [imię i nazwisko dziecka], urodzonego/urodzonej dnia [data urodzenia], z kwoty [obecna kwota] zł miesięcznie do kwoty [żądana kwota, np. 2000 zł] miesięcznie, płatnej do rąk matki/ojca dziecka, do [np. 10 dnia każdego miesiąca] z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności.”

Jak napisać uzasadnienie?

Uzasadnienie

Wyrokiem Sądu ….. w [miasto], sygn. akt [sygnatura sprawy], z dnia [data], pozwany/a został/a zobowiązany/a do płacenia alimentów na rzecz małoletniego/małoletniej [imię dziecka] w kwocie [obecna kwota] zł miesięcznie.

Od tego czasu sytuacja dziecka znacząco się zmieniła. Koszty jego utrzymania wzrosły, głównie z powodu:

• inflacji i ogólnego wzrostu cen (żywność, ubrania, opieka medyczna, edukacja),
• rozpoczęcia przez dziecko nauki w [np. szkole podstawowej], co wiąże się z dodatkowymi wydatkami (np. przybory szkolne, zajęcia dodatkowe),
• wzrostu kosztów usług, takich jak korepetycje czy zajęcia rozwijające pasje i zdolności dziecka.

Zestawienie obecnych kosztów utrzymania dziecka dołączam do niniejszego wniosku.

Jednocześnie sytuacja finansowa pozwanego/pozwanej nie uległa pogorszeniu i nadal posiada on/ona możliwości, by pokrywać wyższe alimenty.

Czy stan zdrowia dziecka może wpływać na wysokość alimentów?

Tak. I to bardzo.

Dlaczego?

Jeśli dziecko:

• choruje przewlekle,
• wymaga częstych wizyt u lekarzy specjalistów,
• potrzebuje leków, rehabilitacji lub terapii,
• musi być na specjalnej diecie (np. bezglutenowej, alergicznej, niskobiałkowej),

to koszty jego utrzymania są wyższe niż w przypadku zdrowego dziecka.

Co możesz zrobić?

Przedstaw sądowi:

• faktury za leczenie, rehabilitację, leki,
• zaświadczenia lekarskie o chorobie dziecka,
• faktury za specjalistyczną żywność lub dietę,
• zestawienie miesięcznych kosztów związanych ze zdrowiem dziecka.

Co to daje?

To silny argument za tym, żeby sąd przyznał wyższe alimenty – bo potrzeby zdrowotne dziecka są usprawiedliwione, konkretne i udokumentowane.

Wzór: Zestawienie kosztów leczenia i opieki zdrowotnej dziecka

(średnie miesięczne wydatki)

| | RAZEM miesięcznie | 1 750 zł | |

Czy moja trudna sytuacja finansowa może być argumentem za wyższymi alimentami?

Tak, zdecydowanie.

Dlaczego?

Jeśli jako rodzic, który opiekujesz się dzieckiem, masz trudną sytuację finansową i nie jesteś temu winny/winna, to jest to ważny argument w sądzie.

Twoja trudna sytuacja może polegać na:

• braku dochodów, np. straciłeś/aś pracę nie z własnej winy,
• bardzo niskich zarobkach, mimo że szukasz lepszej pracy,
• rosnących kosztach życia – np. wyższy czynsz, rachunki, ceny żywności,
• konieczności utrzymania innych osób – np. chorych rodziców lub dzieci z nowego związku.

Co musisz wiedzieć?

1. Ty też masz obowiązek łożyć na dziecko.
   Ale jeśli masz mało pieniędzy, to Twoja część alimentów będzie odpowiednio mniejsza.
2. Sąd nie może nakazać Ci płacić tyle, żebyś sam/a nie miał/a z czego żyć.
   Nie możesz popaść w tzw. stan niedostatku, czyli sytuację, w której nie stać Cię na podstawowe potrzeby – nie tylko jedzenie i dach nad głową, ale też zdrowie, edukację czy zwykłe, codzienne funkcjonowanie.

Co warto zrobić?

• Zbierz dokumenty pokazujące Twoje dochody i wydatki (np. rachunki, umowy, potwierdzenia przelewów).
• Pokaż sądowi, że mimo starań Twoje możliwości finansowe są ograniczone.
• Podkreśl, że opiekujesz się dzieckiem i ponosisz na co dzień wiele kosztów.

Jeśli nie jesteś w stanie finansowo udźwignąć większego udziału w kosztach utrzymania dziecka, sąd powinien to uwzględnić przy ustalaniu alimentów. Nie musisz być w biedzie, żeby mieć prawo do wsparcia – wystarczy, że nie jesteś w stanie sam/a pokryć wszystkich kosztów bez ryzyka pogorszenia swojej sytuacji życiowej.

Wzór: Zestawienie sytuacji finansowej

(średnie miesięczne obciążenia)

| | RAZEM miesięcznie | 5 350 zł |

Czy wysoki standard życia i majątek drugiego rodzica mają wpływ na wysokość alimentów?

Tak – i to bardzo duży.

Co dokładnie bierze pod uwagę sąd?

Sąd nie patrzy wyłącznie na to, ile druga strona faktycznie zarabia w danej chwili. Bierze pod uwagę także:

• ile powinna zarabiać, gdyby pracowała zgodnie z kwalifikacjami,
• jaki ma potencjał zarobkowy – np. wykształcenie, doświadczenie, umiejętności, kursy, certyfikaty,
• jaki styl życia prowadzi – czy żyje na wysokim poziomie, wydaje dużo, podróżuje, kupuje drogie rzeczy,
• czy ma majątek – np. nieruchomości, samochody, oszczędności, inwestycje.

Co to oznacza dla Ciebie?

Jeśli osoba zobowiązana do płacenia alimentów:

• zarabia dużo (lub może zarabiać dużo, ale celowo tego nie robi),
• ma majątek (np. mieszkanie, działki, firmę),
• żyje w luksusie (a deklaruje niskie dochody),

to sąd nie da się nabrać na niskie zarobki „na papierze” – i może zasądzić alimenty na podstawie realnych możliwości tej osoby, a nie tylko oficjalnych dokumentów.

Co możesz zrobić?

• Zbierz dowody na styl życia drugiego rodzica – np. zdjęcia z mediów społecznościowych, screeny, faktury, umowy, informacje o jego firmie.
• Pokaż, że ma kwalifikacje do lepiej płatnej pracy, ale np. pracuje tylko dorywczo lub zaniża dochody.
• Wskaż jego majątek – jeśli wiesz, że posiada nieruchomości, samochód, inwestycje.

Nawet jeśli druga strona twierdzi, że „mało zarabia”, to sąd sprawdzi czy naprawdę tak jest – i weźmie pod uwagę jego możliwości, a nie wymówki. Jeśli faktycznie stać go na wyższe alimenty, sąd może je zasądzić.

Czy istnieje zasada „równej stopy życiowej” w kontekście alimentów na dziecko?

Tak, w polskim prawie obowiązuje zasada równej stopy życiowej. Oznacza to, że dziecko ma prawo żyć na takim samym poziomie materialnym, jak jego rodzice – w tym rodzic zobowiązany do płacenia alimentów.

Sąd, ustalając wysokość alimentów, bierze pod uwagę:

• standard życia rodzica,
• wiek i potrzeby dziecka,
• stan zdrowia,
• kierunek edukacji dziecka,
• inne indywidualne okoliczności.

Jeśli rodzic żyje na wysokim poziomie (np. luksusowe warunki życia, zagraniczne podróże, drogie wydatki), dziecko również ma prawo do podobnego standardu.

Zasada ta chroni interes dziecka i zapewnia mu godne warunki życia, odpowiadające możliwościom finansowym rodziców.

Czy rosnące koszty nauki i zainteresowań dziecka mogą być podstawą do podwyższenia alimentów?

Tak, rosnące koszty nauki oraz rozwój zainteresowań dziecka to istotna przesłanka do zwiększenia wysokości alimentów.

Sąd bierze pod uwagę m.in.:

• wiek dziecka i jego związane z tym potrzeby,
• wzrost kosztów edukacji na kolejnych etapach nauki (np. szkoła średnia, studia),
• wydatki na podręczniki, przybory, korepetycje, dojazdy do szkoły lub uczelni,
• koszty związane z pasjami dziecka (np. zajęcia dodatkowe, sprzęt, udział w zawodach),
• potrzeby kulturalne i społeczne (np. wyjścia, wycieczki, zajęcia integracyjne),
• wzrost kosztów utrzymania – wyżywienia, odzieży, środków higienicznych.

Wraz z wiekiem dziecka jego potrzeby rosną, a to oznacza wyższe, usprawiedliwione koszty życia. W efekcie rodzic zobowiązany do alimentów powinien w większym stopniu uczestniczyć w ich pokrywaniu.

Czy Twoje osobiste starania o wychowanie dziecka mają wpływ na wysokość alimentów?

Tak, Twoje osobiste starania o wychowanie dziecka mają istotne znaczenie przy ustalaniu wysokości alimentów.

Zgodnie z przepisami prawa rodzinnego, obowiązek alimentacyjny wobec dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, może być realizowany w całości lub w części poprzez Twoje codzienne zaangażowanie – czyli osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dziecka.

W takiej sytuacji rodzic, który nie wychowuje dziecka na co dzień, powinien rekompensować ten brak większym wkładem finansowym. Innymi słowy – jeśli to Ty na co dzień zajmujesz się dzieckiem, zapewniasz mu opiekę, edukację, wsparcie emocjonalne i organizujesz jego życie, to drugi rodzic powinien ponosić odpowiednio wyższe koszty finansowe w ramach alimentów.

Czym są Twoje osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dziecka?

Twoje osobiste starania to wszystko, co robisz na co dzień, żeby wychować i zadbać o swoje dziecko. Chodzi tu na przykład o:

• przygotowywanie posiłków,
• kąpanie i ubieranie dziecka,
• zawożenie do lekarza, szkoły czy na zajęcia,
• pomoc w nauce, sprawdzanie ocen, chodzenie na wywiadówki,
• spędzanie wspólnego czasu, organizowanie wakacji czy ferii,
• opiekę, troskę i wspieranie dziecka na co dzień.

Jeśli to Ty głównie zajmujesz się dzieckiem, a drugi rodzic nie pomaga w codziennej opiece, sąd może uznać, że Twoje osobiste starania to także forma alimentów. Wtedy drugi rodzic może być zobowiązany do płacenia wyższych alimentów, żeby wyrównać Wasz wspólny wkład w wychowanie i utrzymanie dziecka.

Im więcej czasu poświęcasz na opiekę, tym większa szansa, że alimenty, które otrzymasz, będą wyższe. Szczególnie ma to znaczenie, jeśli dziecko jest małe, chore lub wymaga stałej opieki.

Jak udowodnić konieczność uzyskania wysokich alimentów?

Sprawy o alimenty to nie tylko emocje, ale przede wszystkim konkrety – liczby, dokumenty i argumenty. Z tego artykułu dowiesz się, co dokładnie trzeba wykazać, jakimi dowodami się posłużyć i na co zwraca uwagę sąd przy podejmowaniu decyzji.

Co musisz udowodnić?

Aby sąd zasądził wyższe alimenty, musisz wykazać dwie kluczowe kwestie:

• Wysokość kosztów utrzymania dziecka – czyli tzw. usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.
• Możliwości zarobkowe i majątkowe drugiego rodzica – czyli na co realnie stać osobę zobowiązaną do płacenia alimentów.

Wysokość alimentów nie zależy więc wyłącznie od Twoich potrzeb, ale też od tego, jakie dochody lub potencjalne dochody osiąga drugi rodzic. Co ważne – zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, dziecko ma prawo żyć na takim samym poziomie, jak jego rodzice.

Jak udowodnić koszty utrzymania dziecka?

Koszty te powinny być konkretne, aktualne i dobrze udokumentowane. Najczęściej są to wydatki na:

• wyżywienie i środki higieny,
• leczenie, leki, wizyty u specjalistów,
• edukację: szkoła, przedszkole, podręczniki, zajęcia dodatkowe,
• rozrywkę i wypoczynek (kolonie, ferie, sport, kultura),
• odzież i obuwie,
• potrzeby mieszkaniowe (czynsz, media),
• transport (bilety, paliwo, dojazdy do szkoły).

Jakie dokumenty mogą pomóc?

• Faktury imienne – najbardziej wartościowe dowody (np. za przedszkole, lekarstwa, zajęcia sportowe).
• Paragony – przydatne, jeśli dotyczą produktów typowo dziecięcych (odzież dziecięca, zabawki, pieluchy). Ich wartość dowodowa jest mniejsza, bo nie są imienne.
• Potwierdzenia przelewów bankowych – bardzo mocne dowody, szczególnie w przypadku zakupów online i opłat cyklicznych.
• Zaświadczenia – np. lekarskie (alergie, choroby, specjalna dieta), szkolne (wycieczki, korepetycje), o uczestnictwie w zajęciach dodatkowych.
• Umowy – np. umowa z klubem sportowym, szkołą językową, potwierdzenia wpłat.
• Twoje wyjaśnienia i zeznania świadków – również mogą potwierdzić realność i konieczność ponoszonych wydatków.
• Doświadczenie życiowe sądu – sąd zna przeciętny poziom wydatków i weryfikuje zasadność kwot, które podajesz.

Ważne: dowody powinny pochodzić z co najmniej ostatnich 3 miesięcy – wtedy pokazują bieżący stan rzeczy.

Jak udowodnić możliwości zarobkowe i majątkowe drugiego rodzica?

Nie wystarczy twierdzić, że pozwany „dobrze zarabia”. Trzeba to pokazać faktami i dokumentami. Możesz złożyć wniosek, aby sąd zobowiązał drugiego rodzica do przedstawienia:

• zaświadczenia o zarobkach,
• rocznych deklaracji PIT,
• wyciągów z kont bankowych,
• dokumentów księgowych (jeśli prowadzi działalność gospodarczą),
• potwierdzeń posiadania nieruchomości, udziałów w firmach, samochodów.

Jeśli pozwany twierdzi, że nie ma pracy – można wnioskować o ustalenie przez urząd pracy, czy i jakie oferty są dla niego dostępne, co pozwala oszacować jego potencjał zarobkowy, a nie tylko faktyczne dochody.

Kiedy możesz żądać większego udziału drugiego rodzica w kosztach utrzymania dziecka?

Jeśli to Ty głównie zajmujesz się dzieckiem na co dzień, a drugi rodzic ma ograniczony kontakt i nie uczestniczy aktywnie w opiece – możesz domagać się, by to on pokrywał większą część kosztów.

Sąd bada:

• kto sprawuje codzienną opiekę nad dzieckiem,
• kto chodzi z dzieckiem do lekarza, szkoły, na zajęcia,
• kto organizuje czas wolny, wakacje, ferie,
• kto finansuje codzienne potrzeby dziecka,
• jak często drugi rodzic kontaktuje się z dzieckiem.

Dowody w tym zakresie to:

• przesłuchanie stron i świadków (np. dziadków),
• Twoje szczegółowe wyjaśnienia dotyczące podziału opieki i obowiązków.

Jakie wydatki sąd może uznać za „nieusprawiedliwione”?

Nie każdy wydatek zostanie zaliczony jako usprawiedliwiona potrzeba dziecka. Sąd często nie uwzględnia:

• zakupu luksusowych rzeczy (np. markowych ubrań, drogiego sprzętu elektronicznego),
• kosztów prywatnej edukacji, jeśli nie udowodnisz, że szkoła publiczna nie spełnia potrzeb dziecka,
• korepetycji, które nie są konieczne (np. dziecko dobrze sobie radzi w nauce),
• wydatków związanych z utrzymaniem zwierząt domowych,
• kosztów remontu mieszkania, mebli, sprzętów AGD – chyba że są ściśle związane z potrzebami dziecka,
• rat kredytów (chyba że zostały zaciągnięte na podstawowe potrzeby rodziny, jak np. mieszkanie).

Sąd ocenia każdy przypadek indywidualnie, ale kieruje się rozsądkiem, potrzebami dziecka i możliwościami finansowymi stron.

Czy są jakieś granice?

Tak. Alimenty powinny pokrywać aktualne, a nie przyszłe potrzeby dziecka. Sąd nie przyzna alimentów „na zapas” – np. na planowane leczenie ortodontyczne za rok. Dodatkowo, jeśli dziecko osiąga już dochody (np. pracuje dorywczo, zarabia w weekendy), wysokość alimentów może zostać odpowiednio obniżona.

Jak dostać wysokie alimenty na dziecko – podsumowanie

Aby uzyskać wysokie alimenty:

• precyzyjnie wylicz potrzeby dziecka i zbierz odpowiednie dowody,
• udowodnij, że drugi rodzic ma możliwości, by te koszty pokryć,
• pokaż, że to Ty w większym stopniu zajmujesz się dzieckiem.

Dokumenty, paragony, faktury, potwierdzenia przelewów, zeznania – to wszystko ma znaczenie. Pamiętaj: im lepiej przygotujesz się do sprawy, tym większa szansa, że sąd zasądzi alimenty w wysokości, która rzeczywiście odpowiada potrzebom Twojego dziecka.

Potrzebujesz wsparcia?

Jeśli masz pytania dotyczące alimentów lub zastanawiasz się, jak skutecznie zawalczyć o ich podwyższenie – chętnie Ci pomogę.

Prowadzę sprawy alimentacyjne z pełnym zaangażowaniem i zrozumieniem dla Twojej sytuacji. Możesz umówić się na konsultację w mojej kancelarii w Poznaniu albo skorzystać z wygodnej porady online.

Możemy umówić się w dogodnych dla ciebie godzinach, jeśli pracujesz od poniedziałku do piątku od 9 do 16, spotkanie możemy umówić na późniejsze godziny.

Kinga Stanikowska-Jóźwiak
radca prawny

Zdjęcia: Linus Nilsson, Austin Pacheco

***

​Rozwód za porozumieniem stron z małoletnimi dziećmi – o co może zapytać sąd na rozprawie?

Rozwód za porozumieniem stron może trwać zaledwie 10 minut, ale równie dobrze może przeciągnąć się do 3 godzin – czego niedawno doświadczył mój klient.

Pozew i odpowiedź na pozew zostały sporządzone w taki sposób, że nie budziły żadnych wątpliwości. Strony były zgodne co do podziału opieki nad dziećmi, a wszystkie formalności wskazywały na możliwość szybkiego zakończenia sprawy. Teoretycznie rozprawa mogła trwać 10 minut.

Jednak w praktyce sąd potrzebował niemal 3 godzin. Powodem była obecność małoletnich dzieci – sąd chciał upewnić się, że ich dobro nie zostanie w żaden sposób naruszone [Czytaj dalej…]