Opieka naprzemienna budzi zarówno entuzjazm, jak i pewne wątpliwości.
Nie zamierzam Cię ani do niej przekonywać, ani zniechęcać – Ty najlepiej znasz swoją sytuację z byłym partnerem i wiesz, co jest najlepsze dla Twojego dziecka. Skoro jednak trafiłaś/trafiłeś na mój artykuł, to zapewne interesuje Cię temat opieki naprzemiennej.
Zachęcam Cię do przeczytania całości, ale jeśli interesuje Cię konkretne zagadnienie, przewiń do spisu treści, znajdź odpowiednią sekcję i przeczytaj fragment, który odpowie na Twoje pytania.
Jedną z niewątpliwych zalet opieki naprzemiennej jest to, że dziecko ma równomierny kontakt z obojgiem rodziców, co zapobiega sytuacji, w której jeden z nich staje się tzw. rodzicem weekendowym. Jako rodzice oboje pozostajecie w pełni zaangażowani w codzienne życie dziecka, co daje mu szansę na zbudowanie równie silnej więzi z każdym z was.
Jak wygląda opieka naprzemienna w praktyce?
Głównym celem opieki naprzemiennej jest zapewnienie dziecku równomiernego czasu spędzanego z obojgiem rodziców.
Opieka ta może polegać na tym, że dziecko spędza tydzień u Ciebie, a kolejny tydzień u Twojego byłego partnera/Twojej byłej partnerki.
Istnieje również możliwość dostosowania harmonogramu opieki do Waszych indywidualnych potrzeb i stylu życia, zgodnie z ustaleniami z byłym partnerem.
Mówiąc krótko wszystko zależy od tego jak się dogadacie. Byle wasze ustalenia były zgodne z dobrem dziecka.
Kiedy stosuje się opiekę naprzemienną?
Zastanawiasz się, czy opieka naprzemienna jest dla Ciebie? Opowiem Ci, kiedy może być zastosowana.
Jeśli jesteście w trakcie rozwodu lub separacji, sąd może orzec opiekę naprzemienną. Jeżeli rozwiedliście się już jakiś czas temu, również możecie wdrożyć ten model opieki.
Nawet jeśli nigdy nie byliście małżeństwem, opieka naprzemienna może być dla Was odpowiednia. Możecie ustalić ją nieformalnie między sobą, spisać porozumienie i przedstawić je w sądzie lub ustalić szczegóły przed mediatorem.
Opieka naprzemienna doskonale sprawdza się w tzw. patchworkowych rodzinach. Tworząc nową rodzinę, możesz mieć pewność, że nie zaniedbujesz dzieci z poprzedniego związku, które uczestniczą w Twoim nowym życiu na równych zasadach.
Co jest trudnego w opiece naprzemiennej?
Opieka naprzemienna może być trudna, ponieważ wymaga od Was stałej współpracy. Oznacza to konieczność regularnej komunikacji i wspólnego podejmowania decyzji dotyczących dziecka. A nie zawsze jest to łatwe.
Jak ustanowić opiekę naprzemienną?
Ustanowienie opieki naprzemiennej w praktyce polega na tym, że jako rodzice wspólnie opracowujecie porozumienie, tzw. plan wychowawczy, który następnie przedkładacie sądowi. Jeśli jesteście zgodni, a plan zapewnia dziecku odpowiednie warunki wychowania, sąd zatwierdza go w wyroku i orzeka opiekę naprzemienną.
Warto zaznaczyć, że ten rodzaj opieki może być ustalony na podstawie porozumienia między rodzicami lub oficjalnie orzeczony przez sąd. Rodzice mogą także ustalić opiekę naprzemienną przed mediatorem, zawierając ugodę, która następnie zostanie zatwierdzona przez sąd.
Brak zgody jednego rodzica a opieka naprzemienna?
Jeśli jednak nie udało się Wam osiągnąć porozumienia i jedno z Was chce opieki naprzemiennej, a drugie się na to nie zgadza, sąd może taką opiekę ustanowić, choć w praktyce zdarza się to bardzo rzadko.
Dlaczego?
Przy orzekaniu opieki naprzemiennej sąd musi mieć pewność, że jako rodzice będziecie w stanie współpracować dla dobra dziecka.
Istotne jest także, aby Wasza sytuacja materialna umożliwiała realizację takiej formy opieki, a odległość między Waszymi domami nie utrudniała codziennego funkcjonowania dziecka.
Ponadto konieczne byłoby przeprowadzenie badań psychologicznych zarówno rodziców, jak i dziecka, aby ocenić, czy opieka naprzemienna jest w najlepszym interesie dziecka.
Opieka naprzemienna a alimenty
W przypadku opieki naprzemiennej rodzice najczęściej ponoszą koszty wychowania dziecka po połowie.
Sąd nie określa konkretnych kwot w wyroku, ogranicza się jedynie do stwierdzenia, że oboje rodzice są odpowiedzialni za utrzymanie dziecka w równym stopniu.
Co to oznacza w praktyce?
Oznacza to, że będziecie musieli wspólnie uzgadniać większe wydatki, takie jak koszty leczenia, wyjazdów zagranicznych czy dodatkowych zajęć pozaszkolnych.
Jeśli nie jesteście w stanie dojść do porozumienia co do podziału kosztów w ramach opieki naprzemiennej, sąd może orzec o alimentach. W takim przypadku sąd określi ich wysokość oraz wskaże, który z rodziców będzie zobowiązany do ich płacenia.
Przy podejmowaniu decyzji, sąd weźmie pod uwagę rzeczywistą ilość czasu, jaką każdy z Was spędza z dzieckiem, oraz Wasze możliwości finansowe.
Opieka naprzemienna a 800+?
Jeśli macie ustaloną opiekę naprzemienną, kwota świadczenia wychowawczego, czyli tzw. 800+, przysługuje Wam po połowie. W praktyce oznacza to, że każde z Was otrzyma 400 zł miesięcznie.
Aby uzyskać świadczenie, każde z Was musi złożyć wniosek o 800+ we własnym imieniu. Musicie złożyć dwa odrębne wnioski, każdy w swoim imieniu. Po rozpatrzeniu wniosków ZUS przyzna każdemu z Was świadczenie wychowawcze w wysokości 400 zł miesięcznie, co łącznie daje 800 zł miesięcznie na dziecko.
Wyrównanie szans przy opiece naprzemiennej.
W sytuacji, gdy między Waszymi zarobkami występują znaczne różnice, często decydujecie się na zawarcie porozumienia, w którym rodzic o lepszej sytuacji finansowej zobowiązuje się do przekazywania określonej kwoty na rzecz drugiego rodzica, aby wyrównać szanse.
Jeśli jednak nie uda się Wam osiągnąć porozumienia, Sąd może zasądzić alimenty na dziecko, które będą płatne na rzecz mniej zamożnego z Was.
Z kolei, gdy Wasza sytuacja materialna jest zbliżona, coraz częściej sądy rezygnują z ustalania alimentów, wprowadzając do wyroku zapis:
Sąd postanawia obciążyć kosztami utrzymania i wychowania małoletniego dziecka oboje rodziców i ustala, że każdy z Was będzie ponosić koszty bieżącego utrzymania dziecka w okresach, gdy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim, a pozostałe koszty będą dzielone po równo między Was.
Opieka naprzemienna a miejsce zamieszkania dziecka
W opiece naprzemiennej dziecko spędza połowę czasu u jednego rodzica, a drugą połowę u drugiego. Dlatego, rozważając tę formę opieki, powinniście zwrócić uwagę na swoje miejsca zamieszkania, aby nie kolidowały one z możliwością regularnego uczęszczania dziecka do placówek oświatowych.
Warto jednak wiedzieć, że w wyroku, w którym sąd powierza Wam wspólne wykonywanie władzy rodzicielskiej i orzeka opiekę naprzemienną, sąd jednocześnie ustali miejsce zamieszkania dziecka u jednego z rodziców.
Z mojej praktyki wynika, że częściej miejsce zamieszkania dziecka wskazywane jest przy matce.
Wynika to z tego, że system prawny nie nadąża za praktyką, i mimo że sąd zatwierdzi Wasze porozumienie, w którym jasno określono, że dziecko będzie spędzało połowę czasu u jednego z rodziców, a drugą połowę u drugiego, to formalne miejsce zamieszkania zwykle pozostaje przy jednym rodzicu.
Są jednak plany, aby to zmienić.
Plan wychowawczy
W sklepie znajdziesz — Plan wychowawczy — kompleksowy wzór planu wychowawczego, znanego również jako porozumienie rodzicielskie. Dokument ten zawiera szczegółowe wskazówki oraz różne opcje dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji.
Plan wychowawczy precyzyjnie reguluje najważniejsze kwestie związane z opieką nad dzieckiem, obejmując:
- podział obowiązków rodzicielskich,
- finansowanie potrzeb dziecka,
- organizację czasu wolnego,
- wakacje i wyjazdy,
- zasady dotyczące nowych partnerów,
- komunikację między rodzicami,
- miejsce pobytu i zameldowania dziecka,
- udział w istotnych wydarzeniach w jego życiu,
- 800+,
- alimenty,
- kwestie edukacji oraz opieki zdrowotnej.
Opieka naprzemienna — podsumowanie
Opieka naprzemienna to, moim zdaniem, doskonałe rozwiązanie, które pozwala dziecku na pełne uczestnictwo w życiu obojga rodziców. Dzięki temu dziecko ma szansę spędzać czas z każdym z rodziców w codziennych, naturalnych warunkach, a nie tylko podczas wyjazdów, weekendów czy specjalnych okazji. Dziecko czuje się swobodnie zarówno u jednego, jak i drugiego rodzica, a dni spędzane z każdym z nich nie są traktowane jak święto, lecz stają się częścią normalnego, codziennego życia.
Mam nadzieję, że ten artykuł odpowiedział na Twoje pytania. Jeśli jednak masz dodatkowe wątpliwości, pytania, odnośnie opieki naprzemiennej, napisz lub zadzwoń do mnie. Chętnie na nie odpowiem😊
Zajrzyj do zakładki Kontakt, gdzie znajdziesz mój adres e-mail oraz numer telefonu, pod którym możesz się ze mną skontaktować.
Kinga Stanikowska-Jóźwiak
radca prawny
Zdjęcia: Tatiana Syrikova, Andrea Piacquadio
***
Rodzina patchworkowa — co to znaczy?
Rodzina patchworkowa — co to znaczy?
Czy znasz kogoś, kto rozstał się z partnerem, rozwiódł się, ma dzieci z poprzedniego związku, a teraz tworzy nowy związek, w którym pojawiają się wspólne dzieci? To właśnie klasyczny przykład rodziny patchworkowej.
W rodzinie patchworkowej mamy ją, jego, ich wspólne dziecko lub dzieci, a także dzieci z poprzednich związków. Ale czy to wszystko? [Czytaj dalej…]
